Gmina Subkowy - portal informacyjny subkowy.pl

Sołectwa

Artykuły

  • Brzuśce

    SOŁTYS
    Bogusław Lisewski

    RADA SOŁECKA
    1. Joanna Rzeszotek ? Przewodnicząca Rady Sołeckiej
    2. Elżbieta Tobolska
    3. Elżbieta Nędza

     

    O SOŁECTWIE

    Sołectwo Brzuśce, położone jest 3 km od miejscowości Subkowy, w kierunku zachodnim, przy drodze wojewódzkiej nr 230 i 4 km od drogi krajowej nr 91 oraz stacji kolejowej Subkowy. 

    Tradycja osadnicza Brzuśc sięga drugiej połowy XIII w. Pierwsza wzmianka w dokumentach pochodzi z roku 1269. Trzydzieści włók ziemi Brust (Brzuźc), było własnością menniczego Hermana z Grudziądza jako dar od Sambora II. W 1275 roku Mściwój II potwierdził darowiznę i oddał resztę majątku we władanie menniczemu. Majątek ten w 1290 roku Herman sprzedał cystersom oliwskim.  Własność Brust jako cysterską poświadczył Władysław Łokietek oraz król Wacław II.

    Osada, choć na stałe zapisana w krajobrazie Pomorza, zmieniała, co jakiś czas swą nazwę, z Brust na Brzusicze, Brzuszcze. Około 1682, pojawiły się fonetycznie nazwy teraźniejsze: Brzuśce, Brzusce.

    Do terenu obszaru sołectw Brzuśce zaliczana jest również Leśniczówka Bukowiec, która podlega administracyjnie pod Zarząd Lasów w Starogardzie Gdańskim.

    Brzuśce zamieszkuje ok. 435 mieszkańców. W zakresie szkolnictwa podstawowego dzieci mogą uczęszczać do Szkoły Filialnej w Brzuścach.

    W 1974 roku, oddano do użytku, zbudowaną w czynie społecznym remizę strażacką wraz ze świetlicą wiejską.

    W 1984 r. w Brzuścach powstała kaplica pod wezwaniem N.M.P. Królowej Polski i św. Maksymiliana Kolbe, która stanowi filię Parafii w Subkowach.
     

    W Brzuścach prężnie działa Koło Gospodyń Wiejskich. Członkiniami koła jest 40 kobiet i dziewcząt w wieku od 18 do 65 lat. W miejscowości działa również Ochotnicza Straż Pożarna, która w 2011 roku obchodziła jubileusz 85 - lecia utworzenia jednostki. Ponadto w sołectwie powstało Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Brzuśce, które na swoją działalność bardzo skutecznie pozyskuje środki zewnętrzne.

    Czytaj Więcej o: Brzuśce
  • Gorzędziej

    SOŁTYS
    Dariusz Nawój


    RADA SOŁECKA
    1. Sebastian Skonieczny - przewodniczący rady sołeckiej
    2. Kacper Stangel
    3. Danuta Bielaszewska


    O SOŁECTWIE
    Gorzędziej położony jest w północnej części Gminy Subkowy. Około 500 m od centrum wsi przepływa rzeka Wisła, w odległości 2 km przebiega droga krajowa nr 22, która stanowi część trasy Królewiec ? Berlin. Do najbliższego dużego miasta - Tczewa, jest ok. 7 km, do Trójmiasta ok. 40 km, do Malborka ok. 20 km.
    Gorzędziej należy  do najstarszych  miejscowości  grodowych na Pomorzu. Położona  na pagórkach lewobrzeżnej skarpy wiślanej (40 m n.p. Wisły), którą rzeźbią pełne uroku jary i wąwozy.  Jej nazwa wywodzi się od słowa ?gród? a pierwsze wzmianki o tym miejscu pojawiają się już w 1248 roku w memoriale Świętopełka. W 1287 roku - za biskupa Wernera - osadzie nadano prawa miejskie. Piękno tego miejsca  z dominującym w kępie drzew późnogotyckim kościołem -  z początku XIV w.  przebudowanym na przełomie XVIII i XIX w. można podziwiać już z daleka. 

    Dzisiaj Gorzędziej utożsamiany jest z Sanktuarium św. Wojciecha. Według legendy w tym miejscu w 997 roku miał zatrzymać się św. Wojciech z Pragi, który wraz z osobami towarzyszącymi udał się drogą rzeczną z wyprawą misyjną na tereny Prus, na których to został zamordowany.  W 1995 roku sprowadzono tutaj z Katedry Gnieźnieńskiej  relikwiarz ze szczątkami świętego Wojciecha.  

    We wsi znajduje się także XIX -wieczny klasycystyczny dworek z niewielkim parkiem. Położony jest na skraju wsi i przylega do skarpy nadwiślańskiej.  Zabudowa folwarczna oraz najbliższe parkowe otoczenie dworu położone są na terenie płaskim, pozostała część parku  zajmuje teren poprzecinany skarpami i jarami porosłymi zielenią naturalną.
     
    Gorzędziej zamieszkuje ok. 560 mieszkańców.  W sołectwie działa Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Gorzędziej, Koło Gospodyń Wiejskich oraz Ochotnicza Straż Pożarna.

    Czytaj Więcej o: Gorzędziej
  • Mała Słońca

    SOŁTYS
    Edyta Janoszczyk


    RADA SOŁECKA
    1. Wanda Chroboczek -  Przewodnicząca Rady Sołeckiej
    2. Alina Obremska
    3. Anna Jurczyńska

    O SOŁECTWIE
    Sołectwo Mała Słońca leży w Dolinie Dolnej Wisły. Lewy brzeg jest wschodnią granicą sołectwa na odcinku 4 km. Małą Słońcę przecina droga powiatowa Tczew ? Bałdowo ? Gorzędziej ? Mały Garc ? Walichnowy ? Pelplin, która w centrum wsi łączy się z drogą gminną Subkowy ? Mała Słońca. Miejscowość leży na Rowerowym Szlaku Nadwiślańskim Doliny Dolnej Wisły.

    Nazwa miejscowości należy do najstarszych na Pomorzu. W dokumentach wydanych za czasów Świętopełka oraz w przywilejach nadanych klasztorowi cystersów pelplińskich wymienia się nazwy: Słanca i Slance. Z nich to wykształciła się obecna nazwa Słońca.

    Pierwsze wzmianki o miejscowości sięgają roku 1245 i dotyczą zamku Świętopełka, który stał na wzgórzu panującym nad Wisłą, najprawdopodobniej blisko karczmy w Rybakach ( w XIV w. ta warownia książęca już nie istniała).  W roku 1280 Mestwin nadaje Małą i Wielką Słońcę biskupowi płockiemu. Data pierwszego wydzierżawienia Wielkiej Słońcy przez Konwent pelpliński nie jest znana. Wiadomo jednak, że w 1414 r. opat Piotr Honigfeld zmienia pierwotnie ustalone zasady dzierżawy.

    Małą Słońcę zamieszkuje ok. 280 osób, stanowiących ok. 6% całkowitej liczby populacji mieszkańców gminy. Z pośród grupy wiekowej od 18 do 65 lat, zdecydowaną większość stanowią ludzie młodzi i w wieku średnim. Można również dodać, że w Małej Słońcy działa bardzo prężnie Koło Gospodyń Wiejskich.

    Bazę edukacyjną wsi stanowi Szkoła Podstawowa w Małej Słońcy (klasy 1 ? 6), do której uczęszczają oprócz uczniów miejscowych dzieci z miejscowości: Gorzędziej, Rybaki, Mały Garc i Wielka Słońca. Przy szkole zostało utworzone przedszkole.

    Mała Słońca ? to następna miejscowość, która może pochwalić się nowym boiskiem z trawy syntetycznej. Obiekt powstał w 2009 r. dzięki środkom pochodzącym z programu ?Blisko Boisko? - wspólnej inicjatywy PZU oraz Ministra Sportu i Turystyki. Celem akcji było wybudowanie na terenie Polski 150 boisk z trawy syntetycznej. Nowo otwarte boisko znajduję się przy Szkole Podstawowej w Małej Słońcy. Murawa jest dostępna bezpłatnie, także poza godzinami szkolnymi i w dni wolne. Boisko ma wymiary: 34 m x 64m.

    W 2010 r. przy szkole powstało miasteczko rowerowe z projektu pt. ?ROWER ? TRANSPORT, REKREACJA I SPORT? w ramach działania Działaj Lokalnie.

    Czytaj Więcej o: Mała Słońca
  • Narkowy

    SOŁTYS
    Andrzej Nawój


    RADA SOŁECKA
    1. Wanda Krupa ? Przewodnicząca Rady Sołeckiej
    2. Patrycja Kussowska
    3. Marta Spychalska


    O SOŁECTWIE
    Sołectwo Narkowy usytuowane jest w północnej części gminy, przy drodze powiatowej Tczew ? Bałdowo ? Subkowy. Narkowy leżą 3 km od Subków, 6 km od Tczewa oraz 2 km od jednej z głównych arterii komunikacyjnych makroregionu pomorskiego, drogi krajowej nr 22, która jest częścią trasy Berlin ? Królewiec. Część wsi Narkowy leży przy drodze krajowej nr 91.

    W XIII wieku część Narków książę pomorski Mestwin przekazał biskupowi kujawskiemu, natomiast pozostałe 10 włók (włóka 7,66 ha) należało do Arnolda z Lukowa wraz z Suchostrzydzami i połową Małej Turzy oraz do jego brata Piotra. Lokacja wsi nastąpiła na prawie magdeburskim (w XIII wieku zakładano nowe wsie na prawie niemieckim, chełmińskim lub magdeburskim). Właściciele mieli obowiązek wystawić jednego zbrojnego na koniu oraz oddawać księciu jeden duży funt wosku i jeden fenig chełmiński. Część Narków w 1419 roku nabył od Jana i Dytrych z Frący Konwent pelpliński, a w 1441 roku reszta wsi stała się jego własnością, na takich samych zasadach, jakie mieli poprzedni właściciele.

    Opat pelpliński Piotr z Honigfeld w 1431 roku zniósł wszystkie przywileje, jakie otrzymali mieszkańcy Narków od poprzednich właścicieli i wystawił nowy dokument, na podstawie, którego mieszkańcy Narków płacili na rzecz konwentu 1 grzywnę czynszu od włóki. Nie zmieniła się jedynie wielkość dziesięciny wobec biskupa kujawskiego.

    W roku 1526 opat Stenor, za pozwoleniem biskupa Macieja Drzewickiego,  bawiącego w Subkowach, wydzierżawił Narkowy na 40 lat osadnikom z Subków. Dzierżawę tę przedłużył w roku 1565 opat Leonard Rembowski na następne 20 lat. Dzierżawcy mieli płacić klasztorowi 27 grzywien lżejszej monety, tak jak płacili gospodarze i chałupnicy z Narków oraz dziesięcinę na rzecz biskupa. W roku 1570 dworzanin Zygmunta Augusta przekonał króla, że konwent nabył Narkowy bezprawnie. Król pozwolił owemu Jędrzejowi Swarożyńskiemu objąć Narkowy, a klasztorowi wypłacić sumę, za jaką nabył wieś.

    Nowy właściciel niespodziewanie zmarł, wręczając uprzednio dekret królewski wojewodzie pomorskiemu Achacemu Czemie, który zmarł w 1608 roku, zostawiając córkę, ta zaś wyszła za mąż za Jana Czapskiego. Ten z kolei widząc niesłuszność nabycia Narków, zgodził się w roku 1609 z opatem Koszką i odstąpił mu wieś za 1000 zł.

    W latach 1636 -1668 wzięli ponownie gospodarze subkowscy Narkowy w dzierżawę, a następnie pojedynczy dzierżawcy. Ostatnim z nich był w roku 1742 Adam Mawia.

    Za czasów pruskich Narkowy stały się majątkiem prywatnym. W tym to właśnie majątku 22 lutego  1807 roku skoncentrowały się wojska polskie, celem, których było wyzwolenie Pomorza Gdańskiego z rąk pruskich. Z Narków 23 lutego 1807 roku o świcie wojska polskie wyruszy  na szturm Tczewa. Odprawił je tam osobiście generał Jan Henryk Dąbrowski.

    W roku 1930 ten niemiecki majątek został rozparcelowany mocą prawa o reformie rolnej. Zabudowania folwarczne uległy zniszczeniu w 1945 roku wskutek działań wojennych.

    To co Narkowy wyróżnia spośród innych miejscowości gminy Subkowy to atrakcyjne położenie wsi przy arteriach komunikacyjnych korzystnych z punktu widzenia gospodarki i zatrudnienia, bardzo dobre skomunikowanie z miejscowościami powiatu tczewskiego i Trójmiastem oraz dobrze rozwinięte rolnictwo.

    Narkowy zamieszkuje ok. 430 mieszkańców, co stanowi blisko 9% całkowitej liczby populacji mieszkańców gminy.

    Obecnie we wsi znajduje się  Środowiskowy Dom Samopomocy, który prowadzi dzienne zajęcia rehabilitacyjne  dla osób niepełnosprawnych.

     

    Czytaj Więcej o: Narkowy
  • Radostowo

    SOŁTYS
    Teresa Zielińska


    RADA SOŁECKA
    1. Adam Pelcer  - Przewodniczący Rady Sołeckiej
    2. Danuta Chojnacka
    3. Agnieszka Lewińska



    O SOŁECTWIE
    Wieś Radostowo leży w linii prostej 3 km od miejscowości Subkowy, w kierunku zachodnim, przy drodze wojewódzkiej nr 230 i 1,5 km od stacji PKP Subkowy. Integralną częścią sołectwa Radostowo jest przysiółek ? wieś Starzęcin.

    Radostowo wchodzące w skład Ziemi Gniewskiej,  w XIII w. było własnością Racibora, brata księcia pomorskiego Sambora II. Bezdzietny Racibor darował Ziemie te Cystersom z Oliwy. Darowiznę tę potwierdził w roku 1224 książę Sambor w Tymowie. Dochody z jej użytkowania  mieli Cystersi przeznaczyć na budowę nowego klasztoru, stary, bowiem zniszczyli Prusacy. Na mocy wspomnianej umowy otrzymali ponadto Cystersi 10 włók (17,95 ha wg prawa chełmińskiego), w Rajkowach. Po śmierci Racibora, książę Sambor II zagniewany na Cystersów, ziemię tę obiecał Krzyżakom. 18 maja 1282 roku Krzyżacy otrzymali Ziemię Gniewską z wyjątkiem dwóch majątków: Rajków i Radostowa, które w dalszym ciągu pozostały w rękach cysterskich.

    W Radostowie znajduje się zespół dworsko ? parkowy, który pochodzi z końca XVIII wieku i poł. XIX i składa się z części gospodarczej, w której centralny plac otacza zabudowa folwarczna oraz części reprezentacyjnej z dworem i parkiem.

    Zespół dworsko ? parkowy w Radostowie jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa pomorskiego z uwagi na jego walory kulturowe, jaką tworzy zespół o ciągłości tradycji miejsca, walory przestrzenno ? historyczne, istniejącej zabudowy oraz przyrodnicze, jakie przedstawia drzewostan parku.

    Dwór założony na planie litery L z niewielkimi dobudówkami, dwukondygnacyjny, przykryty dwuspadowym dachem, elewacje oprócz barokizującego portalu pozbawione elementów wystroju. Po północnej stronie dworu na obecnym terenie parku stoi kuźnia ? jest to budynek ceglany z otwartym podcieniem wspartym na drewnianych słupach, przykryty dwuspadowym daszkiem pokrytym dachówką.

    Obecnie w dworku mieści się Gospodarstwo Agroturystyczne ?Pod Platanem?.

    Sołectwo Radostowo zamieszkuje ok. 550 mieszkańców, z czego zdecydowana większość to osoby młode.

    Samorząd Gminy Subkowy przy wsparciu unijnym wybudował w sołectwie Wiejski Dom Kultury, który służy rozwijaniu w środowisku wiejskim wszelkich możliwych form działalności kulturalnej.  W Radostowie prężnie działa klub sportowy Świt Radostowo oraz Koło Gospodyń Wiejskich.

    Czytaj Więcej o: Radostowo